تسمه‌ها یکی از قطعات حیاتی در موتور خودرو هستند که نقش مهمی در عملکرد صحیح موتور و سایر اجزای آن دارند. تسمه تایم و تسمه دینام از مهم‌ترین تسمه‌های خودرو محسوب می‌شوند. پارگی یا کنده شدن دندانه‌های تسمه می‌تواند باعث خاموش شدن ناگهانی خودرو، آسیب جدی به موتور و حتی هزینه‌های سنگین تعمیراتی شود.
در این مقاله از خودرو هاب ، دلایل خرابی تسمه و راهکارهایی برای افزایش عمر مفید آن را بررسی خواهیم کرد.
دلایل پارگی تسمه و کنده شدن دندانه‌های آن
۱. استفاده مداوم از دور موتورهای بالا
✔ رانندگی با دور موتورهای بالا (بیش از ۴۰۰۰ دور در دقیقه) باعث استهلاک سریع قطعات موتوری، از جمله تسمه تایم و تسمه دینام می‌شود.
✔ این امر فشار زیادی به تسمه وارد کرده و باعث افزایش احتمال پارگی آن می‌شود.
۲. استفاده نادرست از دنده، به‌ویژه در سربالایی‌ها
✔ هنگام حرکت در سربالایی یا عبور از سرعت‌گیرها، استفاده از دنده نامناسب (دنده سنگین یا سبک نامناسب) فشار مضاعفی بر روی تسمه ایجاد می‌کند.
✔ این فشار در طول زمان، باعث فرسایش تدریجی تسمه و در نهایت پارگی آن خواهد شد.
۳. خرابی تسمه سفت‌کن
✔ تسمه سفت‌کن وظیفه دارد کشیدگی تسمه را در حد استاندارد نگه دارد.
✔ اگر تسمه سفت‌کن خراب شده یا گیرپاژ کند، تسمه بیش از حد کشیده شده و در نهایت پاره خواهد شد.
۴. بیش از حد سفت کردن تسمه
✔ برخی مکانیک‌ها هنگام تعویض تسمه تایم، آن را بیش از حد سفت می‌کنند.
✔ این کار نه‌تنها به تسمه تایم آسیب می‌زند، بلکه باعث خرابی تسمه سفت‌کن و افزایش احتمال پارگی تسمه خواهد شد.
۵. استفاده از تسمه‌های نامرغوب و بی‌کیفیت
✔ تسمه‌های تقلبی و نامرغوبی در بازار وجود دارند که تحمل فشار زیاد را ندارند و خیلی زود مستهلک می‌شوند.
✔ این تسمه‌ها معمولاً جنس ضعیفی دارند، در برابر گرما مقاوم نیستند و دندانه‌های آن‌ها سریع کنده می‌شود.
راهکارهای جلوگیری از پارگی تسمه تایم و تسمه دینام
✅ ۱. بررسی و تعویض تسمه در فواصل منظم
🔹 در دفترچه راهنمای خودرو، زمان استاندارد تعویض تسمه تایم و دینام مشخص شده است. معمولاً بین ۶۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر تسمه تایم باید تعویض شود.
🔹 بازرسی دوره‌ای تسمه برای وجود ترک، سایش یا خرابی دندانه‌ها می‌تواند از پارگی ناگهانی جلوگیری کند.
✅ ۲. پرهیز از رانندگی با دور موتورهای بالا
🔹 بهتر است هنگام رانندگی، دور موتور را در محدوده استاندارد نگه دارید و از شتاب‌گیری‌های ناگهانی خودداری کنید.
🔹 تعویض دنده در زمان مناسب می‌تواند فشار روی تسمه را کاهش دهد.
✅ ۳. استفاده از دنده مناسب در شرایط مختلف جاده‌ای
🔹 در سربالایی‌ها یا هنگام عبور از دست‌اندازها، از دنده مناسب استفاده کنید تا فشار اضافی به موتور و تسمه وارد نشود.
✅ ۴. اطمینان از سلامت تسمه سفت‌کن
🔹 تسمه سفت‌کن را در هر تعویض تسمه تایم بررسی کنید و در صورت نیاز، آن را تعویض نمایید.
🔹 اگر تسمه بیش از حد سفت یا شل باشد، می‌تواند باعث خرابی زودهنگام تسمه شود.
✅ ۵. خرید تسمه باکیفیت و اصلی
🔹 هنگام خرید تسمه تایم یا دینام، از برندهای معتبر و استاندارد استفاده کنید.
🔹 تسمه‌های اصلی معمولاً دارای نشان استاندارد، تاریخ تولید و شماره سریال معتبر هستند.
نتیجه‌گیری: پارگی تسمه تایم و تسمه دینام می‌تواند هزینه‌های سنگینی به خودرو تحمیل کند. بنابراین، لازم است با رعایت نکاتی مانند استفاده از تسمه‌های باکیفیت، اجتناب از رانندگی با دور موتورهای بالا، بررسی سلامت تسمه سفت‌کن و تعویض تسمه در زمان مناسب، از بروز این مشکل جلوگیری کنیم.
